A Guerra de Independencia en Galicia: Pontesampaio

Monumento aos heroes de Pontesampaio

Esta segunda entrada refírese máis a unha defensa popular, das xentes de Pontesampaio (Pontevedra)
A profe.

Tras a batalla de Elviña, nas proximidades da Coruña, o mariscal francés Ney, recibe ordes de controlar o norte galego e Asturias,
para o que centra a súa guarnición en Lugo. Vanse organizando "alarmas" populares nas comarcas galegas. En marzo de 1809, Ney trata de someter a costa occidental galega, sen conseguir
acabar coas partidas de guerrilleiros que acosan os destacamentos franceses. Xa a fins de marzo dese ano recuperáronse polos galegos as prazas de Vigo, Pontevedra e Tuy. Ney parte cara a Pontevedra e Vigo con intención de recuperar as cidades. Ney sae da Coruña, pasando por Santiago. Levaba con el uns 8.000 infantes e 12.000 xinetes, con 13 canóns. Era unha acción anunciada pois fixera publicar bandos sobre as súas intencións. As forzas regulares españolas, ao mando do conde de Noroña esperaron o avance de Ney en Ponte Sampaio, que era o paso obrigado no camiño entre Pontevedra e Vigo.
Ás forzas do conde uníronselle diversos batallóns de milicias populares das comarcas próximas e mesmo de lugares apartados como Lemos. Foron defendidos as dúas pontes, o de Caldelas, baixo o mando de Pablo Trasfogueiro e a propia de Sampaio, polo mesmo conde de Noroña.

O día 7 de Xuño de 1809, as tropas de Ney avistaron ao inimigo. Tentouse tomar a ponte de Sampaio en sucesivos ataques frontais que foron rexeitados. Buscaron os franceses entón vaos apropiados no rio Oitavén, pero os ataques foron infrutuosos unha e outra vez. As tentativas sobre a ponte de Caldelas, mostraron a mesma determinación dos españois. Finalmente, o día 9, Ney xulgou polas perdas que serían inútiles novos ataques polo que deu a orde de retirarse a Santiago. Ao retirarse ambos os xenerais de Galicia, en dirección a Madrid provocaron un verdadeiro reguero de sangue e pillaxe. No seu camiño víronse atacados polas partidas guerrilleiras, de despedida imos. Cando ao saír de Galicia xúntanse ambos, só quedan 17.000 dos 55.0000 homes con que chegaran en xaneiro de 1809.